AÇIKLAMALI TÜRKÇE DEYİMLER SÖZLÜĞÜ

Gözleri yollarda kalmak deyiminin anlamı, açıklaması:Özlemle beklemek.

Gözlerinden uyku akmak deyiminin anlamı, açıklaması:Çok uykusu geldiği için göz kapakları kapanır gibi olmak."Çocukcağızın gözlerinden uyku akıyor, şunu yatağına yatırın."

Gözlerine inanmamak deyiminin anlamı, açıklaması:Hiç beklemediği bir anda bir şeyi görüp çok şaşırmak, bu sebeple gördüğünün gerçek olduğuna inanmamak."Gözlerime inanamıyorum, sen misin Ahmet?"

Gözlerini (gözünü) kan bürümek deyiminin anlamı, açıklaması:Çok öfkeli, kinli olmak; her kötülüğü yapacak hâle gelmek."Bir adamın gözlerini kan bürümesin, ondan her türlü belâ beklenebilir."

Gözlerinin içi gülmek deyiminin anlamı, açıklaması:Çok sevindiğini gözlerinden ve yüzünden belli etmek."Sınıfını geçtiğini öğrenen Halim`in gözlerinin içi gülüyordu."

Gözü aç deyiminin anlamı, açıklaması:Aç gözlü, doymak bilmeyen, gerektiğinden fazlasını isteyen."Gözü aç insanlar topluma huzur vermezler."

Gözü açık deyiminin anlamı, açıklaması:Uyanık, kurnaz, çıkarlarını iyi kollayan, becerikli, zeki."Senin çocuk gözü açık birisi olacak galiba."

Gözü açık gitmek deyiminin anlamı, açıklaması:Çok istediği şeylere kavuşamadan ölmek."Halam `gurbete giden oğluma kavuşamadan ölürsem gözüm açık gider` dedi."

Gözü açılmak deyiminin anlamı, açıklaması:Yararlıyı yararsızı, iyiyi kötüyü ayırt edebilir duruma gelmek."Yaşı büyüdükçe gözü de açılmaya başladı."

Gözü arkada kalmak deyiminin anlamı, açıklaması:Kendisi ayrıldıktan sonra, bıraktığı şey veya kimse ile ilgili tedirginliği sürmek, merak etmek."Köyden ayrılıyordu ama gözü de arkada kalmıştı."

Gözü bağlı deyiminin anlamı, açıklaması:1. Sorup soruşturmadan, anlayıp anlamadan. 2. Gafil, çevresinde olup bitenlerin farkında olmayan."Hiçbir zaman gözü bağlı biri olmanı istemem senin."

Gözü dalmak deyiminin anlamı, açıklaması:Gözlerini bir noktaya dikerek dalgın dalgın bakmak."Zavallı ihtiyar bir noktaya gözü dalmış öylece duruyordu."

Gözü doymak deyiminin anlamı, açıklaması:Çok istenen bir şeye kavuşup, artık istemez duruma gelmek."Sanırım şimdi gözün doymuştur, daha istemezsin artık."

Gözü gibi sakınmak (esirgemek) deyiminin anlamı, açıklaması:Bir şeye aşırı derecede ilgi duymak, onu koruyup gözetmek, dikkatle muhafaza etmek."Çocuğunu gözü gibi sakınıyordu kadıncağız."

Gözü hiçbir şey görmemek deyiminin anlamı, açıklaması:Heyecana, öfkeye ya da önem verdiği bir işe kapılıp başka hiçbir şeyle uğraşamaz duruma gelmek."Kendinden öylesine geçmişti ki gözü hiçbir şeyi görmez olmuştu."

Gözü ısırmak deyiminin anlamı, açıklaması:Bir kimseyi sanki tanır gibi olmak.

Gözü ilişmek deyiminin anlamı, açıklaması:İstemeden, birdenbire, rastgele görmek.

Gözü kara (veya pek) deyiminin anlamı, açıklaması:Cesur, atak, korkusuz, tehlikeli işlere tereddüt etmeden girebilen."O gözü kara bir insandı."

Gözü kesmek deyiminin anlamı, açıklaması:Bir işi yapabilme konusunda başkalarına ve kendisine güvenmek."Onca işi yapmaya gözün kesiyor mu?"

Gözü korkmak deyiminin anlamı, açıklaması:Daha önce başından geçen kötü bir denemeden sonra, birinden veya bir şeyden zarar gelebileceği endişesine kapılmak ve o işi yapmaktan çekinmek.