AÇIKLAMALI TÜRKÇE ATASÖZLERİ SÖZLÜĞÜ

Baba ekmeği zindan ekmeği, koca ekmeği meydan ekmeği. Atasözünün Açıklaması:Kadınlar için baba evinde kalmak, belli bir zamana kadar normaldir. Evlendiği zaman ise kendi kurallarına göre yaşayacağından dolayı daha rahat olacaktır.

Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır. Atasözünün Açıklaması:Aile reisi olan babanın önceleri yaptığı kötü bir işin sıkıntısını çocuğu çeker.

Baba mirası yanan mum gibidir.(Baba malı tez tükenir, evlât gerek kazana.) Atasözünün Açıklaması:Çoklukla insanlar bir emek vererek kazanmadıkları malın değerini pek bilmezler, meğer ki bu baba malı ola. Babadan kalan mal, mülk ya da para hazır olduğu, değeri de pek bilinmediği için kolay ve çabuk harcanır; tez biter. Bu bakımdan babadan kalan mirasa güvenip çalışmamak, bir kazanç yolu tutmamak son derece sakıncalıdır. Kişilik sahibi olan kimse ise baba malına güvenmez, alın teri dökerek kazanmaya çalışır, kazandığının değerini de bilir, ona sahip çıkar, dolayısıyla onu dikkatle harcar.

Baba oğula bir bağ bağışlamış, oğul babaya bir cıngıl üzüm vermemiş. Atasözünün Açıklaması:

Babadan mal kalır, kemal kalmaz. Atasözünün Açıklaması:Babası ölen kişiye maddi varlıklar kalabilir ama olgunluk ve fazileti miras olarak kalmaz.

Baban bana öğüt verirken, ben inek gözünde kırk sinek saydım. Atasözünün Açıklaması:

Babası ölen bey, anası ölen kadın olur. Atasözünün Açıklaması:

Babaya dayanma, karıya güvenme. Atasözünün Açıklaması:Kişi, maddi konularda babasına değil kendine güvenmelidir. Kadın ise kolay etkilenen bir varlık olduğu için verilen sırları bir başkasına aktarabilir.

Baca eğri de olsa dumanı doğru çıkar. Atasözünün Açıklaması:Dürüst, doğru, iyi ve güzel vasıflarını doğuştan getiren insan, ne denli bozuk, elverişsiz ortamlarda bulunursa bulunsun niteliklerini kaybetmeyip korur. Bu durum nesneler için de geçerlidir.

Bağ dua değil, çapa dua ister. Atasözünün Açıklaması:

Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun.(Bağda izin olsun, üzüm yemeye yüzün olsun). Atasözünün Açıklaması:Bir bağın bağ olması için gereken bakım gösterilmelidir. Üzümler zamanında budanmalı, gübrelenmeli, çapalanmalı ve sulanmalıdır. Bu yapılmazsa o bağdan istenilen üzüm alınamaz. Bu da bize gösteriyor ki emekle üzüm arasında sıkı bir ilişki var. Bir kişi bir şeyden verim bekliyor, fayda temin etmek istiyorsa gereken çabayı göstermeli; gerekli harcamalardan kaçmamalı, o şeye iyi bakmalıdır. Aksi takdirde o şeyden yararlanmaya yüzü olmaz.

Bağa gir izin olsunki, yemeye yüzün ola. Atasözünün Açıklaması:

Bağla atını, ısmarla Hakk`a. Atasözünün Açıklaması:Hayvanların bir yerde durmaları isteniyorsa onları mutlaka bağlamak gerekir. Bu durum at için de geçerlidir. Eğer onu başı boş bırakırsak oradan uzaklaşıp kaybolabilir, başına türlü hâl gelebilir. Bunun gibi pek çok şeyde önce tedbir alınmalı, sonra da Allah`a havale etmeliyiz. Kısacası önce tedbir, sonra tevekkül her işte kural olmalıdır.

Bağlı aslana tavşan bile hücum eder. Atasözünün Açıklaması:

Bağlı koyun yerinde otlar. Atasözünün Açıklaması:Nasıl ki bağlı koyun, bağlı olduğu ipin izin verdiği sınırların dışına çıkıp otlayamıyorsa, kimi insanlar da ellerinde olan imkânın dışına çıkıp iş göremezler; ellerindeki imkân ne kadarsa o kadar başarılı olurlar. Fazla imkânlara kavuşmak, becerikli insanların daha verimli ve başarılı olmalarına kapı aralar. Bu sebeple onlara gerekli olan imkân ve fırsat verilmelidir.

Baht olmayınca başa, ne kuruda biter, nede yaşta. Atasözünün Açıklaması:

Bakacağın yüze sıçma, sıçacağın yüze bakma. Atasözünün Açıklaması:

Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur. Atasözünün Açıklaması:İster bağ, ister iş yeri, isterse bir eşya olsun, ona gerekli bakımı gösterirsek beklediğimiz faydaya kavuşuruz. Bir bağa bakmaz, onu çapalamaz, budamasını yapmaz, yabancı otlardan temizlemez ve gübrelemezsek bir zaman sonra onu dağa, verimsiz bir yere dönmüş görebiliriz. Bakımı olmayan bir iş yeri, bir eşya için de durum bundan farklı değildir. Bakımdan uzak tutulmuş bir iş yerinde düzen gözetilmezse aksaklıklar giderek büyür, önü alınamaz olur, sonunda iş yeri iflasın eşiğine gelebilir. Bir eşyanın bozuk, kırık, eksik bir yanı yerinde ve zamanında giderilmezse, o eşya bir süre sonra kullanılamayacak hâle gelir. Unutulmamalıdır ki, bakılan ve onarılan şeyler ancak yararlanılacak şeyler olarak ortada kalır.

Bakkal ölenin borcunu, diriye ödettirir. Atasözünün Açıklaması:

Bakmadan usta olunsaydı, kediler kasap olurdu. Atasözünün Açıklaması:Öğrenmenin esası denemeye ve yapmaya dayanır. Bir şey, başkasının yaptığı işe bakılarak öğrenilemez. Eğer bilgi ve becerinin de kazanılmasının yapmaya dayandığı düşünülürse, bir işin öğrenilmesinin seyretmeye değil, bizzat denemeye ve o iş üzerinde çalışmaya bağlı olduğu daha açıkça görülür. Ustalık da ancak böyle elde edilir